رله

رله نوعی کلید الکتریکی سریع یا بی‌درنگ است که با هدایت یک مدار الکتریکی دیگر باز و بسته می‌شود. روش کنترل باز و بسته شدن این کلید الکتریکی به صورتهای مختلف مکانیکی، حرارتی، مغناطیسی، الکترو استاتیک و... می‌باشد. رله را ژوزف هانری در سال ۱۸۳۵ میلادی اختراع کرد.

از آنجا که رله می‌تواند جریانی قوی‌تر از جریان ورودی را هدایت کند، به معنی وسیع‌تر می‌توان آن را نوعی تقویت کننده نیز دانست.

در گذشته رله‌ها معمولاً با سیم‌پیچ ساخته می‌شد و از جریان برق برای تولید میدان مغناطیسی و باز و بسته کردن مدار سود می‌برد. امروزه بسیاری از رله‌ها به صورت حالت جامد ساخته می‌شوند و اجزای متحرک ندارند.

سازوکار قطع و وصل توسط مدار الکتریکی یک رله

آرمیچر

آرمیچر (به انگلیسی: Armature) آن بخش از موتور الکتریکی است که به آن ولتاژ ورودی اعمال می‌شود یا آن بخش از ژنراتور است که در آن ولتاژ خروجی ایجاد می‌شود. با توجه به طراحی ماشین، هر کدام از بخشهای چرخان یا ایستان می‌توانند به عنوان آرمیچر باشند.

هر چه تعداد حلقه‌های کلاف دینام (آرمیچر) بیشتر باشد و نیز هر چه خطوط قوای مغناطیسی آهنربای آن (یا بالشتک‌ها) قوی‌تر باشد و یا بالاخره هر چه سرعت گردش آرمیچر زیادتر باشد در نتیجه ولتاژ خروجی دینام بیشتر خواهد شد. سه عیب عمده در آرمیچرها اتصال کوتاه، اتصال سیم پیچ آرمیچر به بدنه و باز بودن مدار آرمیچر (قطع بودن سیم‌ها) است.

سیم‌پیچی آرمیچر

سیم‌پیچی آرمیچر مبتنی بر اصول فنی خاص است که بسته به نیاز کلاف‌ها می‌توانند بطور سری یا موازی یا ترکیبی از این دو به همدیگر وصل می‌شوند. در صورتی‌که کلاف‌ها با هم سری شوند نیرومحرکه کلاف‌ها با هم جمع می‌شوند و ولتاژ دهی آرمیچر افزایش می‌یابد. (سیم پیچی موجی)

در صورتی‌که کلاف‌ها موازی شوند تعداد مسیرهای جریان موجود در آرمیچر افزایش یافته و قابلیت جریان دهی آرمیچر افزایش می‌یابد. (سیم پیچی حلقوی)

یک آرمیچر دی‌سی.

برد بورد

فیبر آزمایش یا بردبورد (Breadboard) وسیله‌ای است که در چیدمان اولیه و آزمایشی یک مدار کمک می‌کند. بیشتر افرادی که در زمینه پروژه‌های الکترونیک کار می‌کنند ابتدا مدار خود را بر روی بردبورد می‌بندند و پس از جواب گرفتن آنرا بر روی مدارت چاپی یا فیبر‌های سوراخ‌دار مسی پیاده می‌کنند.

کارکرد بردبورد

لایه‌های داخلی بردبورد از نوارهای فلزی (معمولا مسی) تشکیل شده است که در لایه زیرین بدون هیچ اتصالی با یکدیگر در پایین بورد قرار دارند و توسط شکاف‌های پلاستیکی این لایه‌های فلزی تا بالای بورد هدایت شده‌اند و این امکان را می‌دهد تا قطعات الکترونیکی به یکدیگر وصل شوند. برای استفاده از برد بورد کافیست پایه‌های قطعات را درون شکاف مورد نطر فرو برده شود.
هر سیم که وارد این حفره‌ها می‌شود گره (Node) نامیده می‌شودو هر گره را نقطه مدار (Point) می نامند که باعث متصل شدن دو قطعه به یکدیگر شده است.

مقاومت الکتریکی

مقاومت یک عنصر الکتریکی دو پایه است که مطابق قانون اهم هنگامی که جریان الکتریکی از آن عبور کند بین پایه‌هایش اختلاف ولتاژ ایجاد میشود. شدت جریان عبوری از یک مقاومت رابطه مستقیمی با ولتا‍‍‍‍ژعبوری از دو سر مقاومت دارد. این رابطه توسط قانون اهم نمایش داده می شود:

مقاومت با کدهای رنگی

در این معادله

• R:مقاومت شی در واحد اهم.
• V:اختلاف پتانسیل دو سر شی در واحد ولت.
• I:جریان الکتریکی عبوری از شی در واحد آمپر

است. ت نسبت ولتاژی عبوری از دو سر مقاومت به شدت جریان مدار، میزان مقاومت نامیده می شود و این میزان در مقاومت های معمولی که با درجه هایشان کار می کنند می تواند ثابت (مستقل از ولتاژ) در نظر گرفته شود.

مقاومت ها اجزای عمده مدارهای الکترونیکی، و بسیار کاربردی در تجهیزات الکترونیکی هستند. مقاومت های کاربردی می تواند از ترکیبات و لایه های متفاوت وهمچنین از سیم مقاومتی (سیمی که از جنس آلیاژی با مقاومت بالا مانند آلیاژ نیکل و کروم باشد) ساخته شوند. مقاومت ها در داخل تراشه ها هم عمل می کنند. به خصوص در دستگاه های آنالوگ، که مقاومت ها می توانند با مدار چاپی و مدار ترکیبی متحد شوند.

کارکرد پذیری الکتریکی یک مقاومت توسط میزان مقاومت آن مشخص می شود: مقاومت های عادی و تجاری تا بیش از نه برابر بزرگتر قابل ساخت هستند. هرگاه میزان مقاومت در یک طراحی الکترونیکی در نظر گرفته شود، درستی میزان مقاومت ممکن است برای دقت وبررسی تلرانس ساخت و تولید مقاومت های درنظر گرفته شده، مطابق با کاربرد ویژه آن، مورد نیاز باشد. ضریب دمایی میزان مقاومت هم ممکن است در برخی برنامه های کاربردی دقیق از دغدغه ها باشد. مقاومت های کاربردی همچنین برای داشتن میزان توان ماکزیممی تخصیص می یابند که در آن از اتلاف بیش از حد توان قابل پیش بینی مقاومت در یک مدارخاص جلوگیری شود:

که این نگرانی عمده در میزان توان برنامه های کاربردی الکترونیکی است. مقاومت هایی با میزان توان بالا از لحاظ فیزیکی بزرگتر هستند و ممکن است به گرماخور نیاز پیدا کنند. در مداری با ولتاژ بالا، دقت و بررسی باید بعضی اوقات با حداکثر ولتاژی که از مقاومت می توان به کار گرفت در نظر گرفته شود.

مقاومت های کاربردی یک القاوری سری و یک ظرفیت خازنی موازی کوچک دارند. این خصوصیات می تواند در کاربردهای آن با فرکانس بالا نقش مهمی را ایفا کند. در یک تقویت کننده یا یک پیش تقویت کننده با نویز پایین، مشخصات نویز یک مقاومت ممکن است مسئله ساز باشند. القاوری ناخواسته، نویز بیش از حد، و ضریب دمایی، بسیار وابسته به فن آوری استفاده شده در ساخت و تولید مقاومت هستند. در حالت عادی این عوامل برای خانواده خاصی از مقاومت های تولید شده جهت استفاده در یک فن آوری خاص اختصاص می یابند. خانواده ای از مقاومت های مجزا هم طبق فاکتور فرمش، که اندازه دستگاه و موقعیت رساناها ( یا دو سر) آن را متناسب با ساخت و تولید کاربردی مدارها در نظر می گیرد، قابل تشخیص می شود.

پتانسیومتر

در الکترونیک، پتانسیومتر (به انگلیسی: Potentiometer) (در محاوره POT) یک مقاومت سه پایانه با یک اتصال یا دکمه متحرک قابل تنظیم برای تقسیم ولتاژ است. اگر تنها دو ترمینال استفاده شود (یک سمت و جاروب کن) به عنوان یک مقاومت متغیر یا رئوستات عمل می‌کند. پتانسومترها معمولا برای کنترل دستگاه‌های الکتریکی مانند کنترل صدا در تجهیزات صوتی استفاده می‌شود. پتانسیومترهای مورد استفاده اگر توسط یک مکانیزم عمل کنند می‌توانند مانند مغییر موقعیت برای مثال در یک جوی‌استیک مورد استفاده قرار گیرند.

پتانسومترها به طور مستقیم برای کنترل قدرت قابل توجه (بیش از یک وات) به ندرت استفاده می‌شوند، توان تلف شده در پتانسیومتر با توان در بار کنترل شده مقایسه می‌شود. در عوض از آنها برای تنظیم سطح سیگنال آنالوگ (مانند کنترل صدا در تجهیزات صوتی)، به عنوان کنترل ورودی مدارهای الکترونیکی استفاده می‌شود. برای مثال دیمر (تیره کننده) نور لامپ از پتانسیومتر برای کنترل سوئیچینگ ترایاک و به طور غیر مستقیم برای کنترل نور لامپ مورد استفاده می‌شود.

تاریخچه

پتانسیومتر کشویی توسط یوهان کریستین پاگندرف (۱۷۶۹-۱۸۷۷)، در سال ۱۸۴۱ اختراع شد.

منابع

• ویکی‌پدیای انگلیسی

فتوسل

فتوسل

تبدیل انرژی نورانی به انرژی الکتریکی:


اگر الکترود بیرونی یکسو کننده نیم رسانای اکسید مس ، سلنیوم یا سلسیم) آنچنان نازک ساخته شود که شفاف باشد، نور گرفتن نیم رسانای متصل به یک مدار الکتریکی موجب عبور جریان از آن می شود بنابراین در این حالت ، نیروی محرکه الکتریکی است و لایه نیم رسانا به مولد جریان الکتریکی تبدیل می شود که در آن انرژی نورانی به صورت انرژی الکتریکی در می آید.

فوتوسل های نیم رسانا به عنوان چشمه جریان الکتریکی:


هرگاه روشنایی چشمه نوری قوی باشد فوتوسل های نیم رسانا می توانند نیروی محرکه الکتریکی با (تا 1v) و جریان زیادی تولید کند. بازده بهترین فوتوسل ها از 20 % تجاوز می کند. به این دلیل ، حالا می توان از فوتوسل ها به عنوان چشمه های الکتریکی به قدر کافی موثر نام برد.

باتری خورشیدی:


چشمه های فوتوسل که تولید انرژی الکتریکی از انرژی نورانی می کنند، به نام باتری های خورشیدی نام گرفته اند. زیرا از اینها می توان به عنوان تبدیل مستقیم انرژی تابشی خورشید به انرژی الکتریکی استفاده کرد. از باتری های خورشیدی سیلیسیم برای تامین انرژی ماهواره های زمین و سفینه های فضایی استفاده می کنند.

دیود

دیود (به انگلیسی: Diode)، (نام‌های دیگر:دوقطبی الکتریکی، یکسوساز) قطعه‌ای است الکترونیکی دو سر است که جریان الکتریکی را در یک جهت از خود عبور می‌دهد (در این حالت مقاومت دیود ایده‌آل صفر است) و در جهت دیگر در مقابل عبور جریان از خود مقاومت بسیار بالایی (در حد بینهایت) نشان می‌دهد. این خاصیت دیود باعث شده بود تا در سالهای اولیه ساخت این وسیله الکترونیکی، به آن دریچه هم اطلاق شود. در حال حاضر رایج ترین نوع دیود از بلور مواد نیمه رسانا ساخته می شود. لوله های خلا که اولین دیودها بودند امروزه فقط در تکنولوژی هایی که در ولتاژ بالا کار می کنند استفاده می‌شوند.

مهمترین کاربرد دیود عبور دادن جریان در یک جهت (به انگلیسی: diode's forward direction) و ممانعت در برابر عبور جریان در جهت مخالف (به انگلیسی: reverse direction) است. در نتیجه می‌توان به دیود مثل یک شیر الکتریکی یک طرفه نگاه کرد. این ویژگی دیود برای تبدیل جریان متناوب به جریان مستقیم استفاده می شود.

از لحاظ الکتریکی یک دیود هنگامی جریان را از خود عبور می دهد که شما با برقرار کردن ولتاژ در جهت درست (+ به آند و - به کاتد) آنرا آماده کار کنید. مقدار ولتاژی که باعث می‌شود تا دیود شروع به هدایت جریان الکتریکی نماید ولتاژ آستانه یا (forward voltage drop) نامیده می‌شود که چیزی حدود ۰٫۶ تا ۰٫۷ ولت می‌باشد (برای دیودهای سیلیکون). اما هنگامی که شما ولتاژ معکوس به دیود متصل می‌کنید (+ به کاتد و - به آند) جریانی از دیود عبور نمی‌کند، مگر جریان بسیار کمی که به جریان نشتی معروف است که در حدود چند µA یا حتی کمتر می‌باشد. این مقدار جریان معمولآ در اغلب مدارهای الکترونیکی قابل صرفنظر کردن بوده و تأثیری در رفتار سایر المانهای مدار نمی‌گذارد. هرچه جنس کریستال به کار رفته در ساخت دیود از نظر ساختار منظم تر باشد، دیود مرغوبتر و جریان نشتی کمتر خواهد بود. مقدار جریان نشتی در دیود های با تکنولوژی جدید عملاً به صفر میل می کند. اما نکته مهم آنکه تمام دیودها یک آستانه برای حداکثر ولتاژ معکوس دارند که اگر ولتاژمعکوس بیش از آن شود دیوید می‌سوزد (کریستال ذوب می شود) و جریان را در جهت معکوس هم عبور می‌دهد. به این ولتاژ آستانه شکست دیود گفته می‌شود.

خازن

خازن^[۱] یا انباره عبارتست از دو صفحهٔ موازی فلزی که در میان آن لایه‌ای از هوا یا عایق قرار دارد. خازن‌ها انرژی الکتریکی را نگهداری می‌کنند و به همراه مقاومت‌ها، در مدارات تایمینگ استفاده می‌شوند. همچنین از خازن‌ها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژ مستقیم استفاده می‌شود. از خازن‌ها در مدارات به‌عنوان فیلتر هم استفاده می‌شود. زیرا خازن‌ها به راحتی سیگنالهای متناوب را عبور می‌دهند ولی مانع عبور سیگنالهای مستقیم می‌شوند.

خازن المان الکتریکی است که می‌تواند انرژی الکتریکی را توسط میدان الکترواستاتیکی (بار الکتریکی) در خود ذخیره کند. انواع خازن در مدارهای الکتریکی بکار می‌روند. خازن را با حرف C که ابتدای کلمه capacitor است نمایش می‌دهند.

با توجه به اینکه بار الکتریکی در خازن ذخیره می‌شود؛ برای ایجاد میدانهای الکتریکی یکنواخت می‌توان از خازن استفاده کرد. خازنها می‌توانند میدانهای الکتریکی را در حجم‌های کوچک نگه دارند؛ به علاوه می‌توان از آنها برای ذخیره کردن انرژی استفاده کرد.

انواع ترانزیستور

علم الکترونیک با اختراع ترانزیستور وارد فاز جدیدی از تحقیق و اختراع شد. هر روز اخباری را مبنی بر اختراعات جدید در زمینه الکترونیک می شنویم که مطمئنا در کالبد شکافی این اختراعات به نقش پر اهمیت ترانزیستور پی خواهیم برد.
ترانزیستور یک قطعه سه پایه است که ساختار فیزیکی آن بر اساس عملکرد نیمه هادی ها می باشد. ترانزیستور را از دو نوع نیمه هادی با نام سلسیوم و ژرمانیوم می سازند. عموما در یک تقسیم بندی ترانزیستور ها را به دو دسته ترانزیستور های BJT و FET تقسیم می کنند. ترانزیستور های BJT با نام ترانزیستور های پیوند دو قطبی و ترانزیستور های FET با نام ترانزیستور های اثر میدان شناخته شده­اند. FETها دارای سرعت سوئیچینگ کمتر از BJT هستند.
 

معمولا ترانزیستور را با دو دیود مدل سازی می کنند از این مدل برای تشخیص سالم بودن ترانزیستور استفاده می کنند. عملکرد ترانزیستور هابه عنوان یک طبقه در مدار بستگی به نظر طراح دارد اما در صورتی که ترانزیستور را یک جعبه سیاه در نظر بگیریم که دارای دو ورودی و دو خروجی است با توجه به اینکه ترانزیستور دارای سه پایه است باید یکی از پایه ها را به عنوان پایه مشترک بین ورودی و خروجی در نظر بگیریم. این پایه مشترک اساس آرایش های مختلف ترانزیستور است.

یکی از پایه های ترانزیستور با نام Base و پایه دیگر با نام امیتر (تزریق کننده) و پایه آخر با نام کالکتور (جمع کننده ) شناخته شده است. بسته به اینکه کدامیک از پایه های مذکور به عنوان پایه مشترک در نظر گرفته شود آرایش های بیس مشترکCommon Base – کالکتور مشترکCommon Collector- امیتر مشترک Common Emitter – ممکن خواهد بود. هر کدام از این آرایش ها دارای یک خصوصیت خواهند بود که متفاوت با دیگر آرایش ها است مثلا امیتر مشترک دارای بهره توان بسیار زیاد است و یا بهره ولتاژ بیس مشترک زیاد است و. . .

 

◄   انواع ترانزیستور ها:
دو دسته مهم از ترانزیستورها BJT (ترانزیستور دوقطبی پیوندی) (Bypolar Junction Transistors) و FET (ترانزیستور اثر میدانی) (Field Effect Transistors) هستند. FET ‌ها نیز خود به دو دستهٔ Jfet‌ها (Junction Field Effect Transistors) و MOSFET‌ها (Metal Oxide SemiConductor Field Effect Transistor) تقسیم می‌شوند.

      +   ترانزیستور دوقطبی پیوندی
در ترانزیستور دو قطبی پیوندی با اعمال یک جریان به پایه بیس جریان عبوری از دو پایه کلکتور و امیتر کنترل می‌شود. ترانزیستورهای دوقطبی پیوندی در دونوع npn و pnp ساخته می‌شوند. بسته به حالت بایاس این ترانزیستورها ممکن است در ناحیه قطع، فعال و یا اشباع کار کنند. سرعت بالای این ترانزیستورها و بعضی قابلیت‌های دیگر باعث شده که هنوز هم از آنها در بعضی مدارات خاص استفاده شود.

      +   ترانزیستور اثر میدانی(JFET)
در ترانزیستور اثر میدانی با اعمال یک ولتاژ به پایه گیت میزان جریان عبوری از دو پایه سورس و درین کنترل می‌شود. ترانزیستور اثر میدانی بر دو قسم است: نوع n یا N-Type و نوع p یا P-Type. از دیدگاهی دیگر این ترانزیستورها در دو نوع افزایشی و تخلیه‌ای ساخته می‌شوند.نواحی کار این ترانزستورها شامل "فعال" و "اشباع" و "ترایود" است این ترانزیستورها تقریباً هیچ استفاده‌ای ندارند چون جریان دهی آنها محدود است و به سختی مجتمع می‌شوند.

      +   ترانزیستور اثر میدانی(MOSFET)
این ترانزیستورها نیز مانند Jfet‌ها عمل می‌کنند با این تفاوت که جریان ورودی گیت آنها صفر است. همچنین رابطه جریان با ولتاژ نیز متفاوت است. این ترانزیستورها دارای دو نوع PMOS و NMOS هستند که تکنولوژی استفاده از دو نوع آن در یک مدار تکنولوژی CMOS نام دارد. این ترانزیستورها امروزه بسیار کاربرد دارند زیرا براحتی مجتمع می‌شوند و فضای کمتری اشغال می‌کنند. همچنین مصرف توان بسیار ناچیزی دارند. به تکنولوژی‌هایی که از دو نوع ترانزیستورهای دوقطبی و Mosfet در آن واحد استفاده می‌کنند Bicmos می‌گویند. البته نقطه کار این ترانزیستورها نسبت به دما حساس است وتغییر می‌کند. بنابراین بیشتر در سوئیچینگ بکار می‌‌روند.

 

◄   کاربرد ترانزیستورها در مدارها:

ترانزیستور در هر مداری می تواند متفاوت از قبل ظاهر شود- منبع ولتاژ یا منبع جریان و یا تقویت کننده ولتاژ و. . . . - این تفاوت را المانهای همراه ترانزیستور که اکثرا مقاومت و خازن (دیود و. . . ) هستند تعیین می کنند نحوه قرار گیری این المانها به همراه ترانزیستور و منبع تغذیه را بایاس ترانزیستور گویند. در مدار های بایاس برای ترانزیستور یک ولتاژ مثبت به همراه زمین یا یک ولتاژ مثبت به همراه ولتاژ منفی را برای ترانزیستور بسته به کاربرد در نظر می گیرند. عملکرد ترانزیستور ها(BJT) در سه ناحیه تعریف می شود.

 

      ●   ناحیه قطع

 

      ●   ناحیه فعال

 

      ●   ناحیه اشباع
 

این سه ناحیه بر اساس بایاس پایه های ترانزیستور و ولتاژ آن ها تعریف می شود.

◄   ترانزیستور در مدارات عمدتا به صورت زیر ظاهر می شود:

1-به عنوان کلید به منظور قطع و وصل قسمتی از مدار
از ترانزیستور در ناحیه قطع و اشباع به عنوان کلید دیجیتال و سوئیچ استفاده می کنند. ولتاژ VCE در حالت اشباع کمتر از 0. 2 است. در حالت اشباع توان تلف شده ترانزیستور بسیار کم است زیرا توان تلف شده ترانزیستور از حاصلضرب ولتاژ VCE و IC بدست می اید که هردو مقدار کوچکی هستند.

2-به عنوان تقویت کننده ولتاژ

3-به عنوان تقویت کننده جریان

4-به عنوان منبع جریان ثابت

5-به عنوان منبع ولتاژ ثابت

در 4 مورد بعدی بالا از ترانزیستور در ناحیه فعال که همان ناحیه خطی عملکرد ترانزیستور است استفاده می شود.

◄   آرایش های مداری مشهور:

      +   امیتر فالوور (Emitter follower) :
شکل موج خروجی دنبال کننده شکل موج ورودی است (وجه تسمیه) مقاومت کوچک موجود در بیس به منظور جلوگیری از نوسانات ناخواسته قرار گرفته است.

      +   زوج دارلینگتون :
هر ترانزیستور دارای یک خصوصیت با نام بتا β است که بهره جریان ترانزیستور است در زوج دارلینگتون بتای زوج ترانزیستور از ضرب 2β1*β حاصل می شود که مقداری نزدیک به چند هزار خواهد شد. البته در این آرایش ترانزیستور خروجی باید تحمل این جریان کالکتور را داشته باشد که مسئله مهمی در طراحی است.

      +   منبع جریان ثابت :
در این آرایش ولتاژ هر کدام از دیود ها 0. 7 است و در نتیجه ولتاژ بیس ترانزیستور 1. 4 خواهد شد ولتاژ VBE (ولتاژ بیس – امیتر) هم در حدود 0. 7 است پس جریان عبوری از امیتر مقدار 0. 7/RE خواهد بود با انتخاب مناسب RE می توان مقدار جریان را به دلخواه انتخاب کرد.

      +   منبع ولتاژ ثابت:
در این مدار ولتاژ خروجی توسط دیود زنر تامین می شود. ولتاژ خروجی تقریبا 0. 7 کمتر از ولتاژ شکست زنر است.
منبع:http://www.fadak.us/A.database/Electronic/learn/L.001/A.0005.htm




انواع:

دو دسته مهم از ترانزیستورها BJT (ترانزیستور دوقطبی پیوندی) (Bypolar Junction Transistors) و FET (ترانزیستور اثر میدان) (Field Effect Transistors) هستند. ترانزیستورهای اثزمیدان یا FET‌ها نیز خود به دو دستهٔ ترانزیستور اثر میدان پیوندی(JFET) و MOSFET‌ها (Metal Oxide SemiConductor Field Effect Transistor) تقسیم می‌شوند.

ترانزیستور دوقطبی پیوندی

در ترانزیستور دو قطبی پیوندی با اعمال یک جریان به پایه بیس جریان عبوری از دو پایه کلکتور و امیتر کنترل می‌شود. ترانزیستورهای دوقطبی پیوندی در دونوع npn و pnp ساخته می‌شوند. بسته به حالت بایاس این ترانزیستورها ممکن است در ناحیه قطع، فعال و یا اشباع کار کنند. سرعت بالای این ترانزیستورها و بعضی قابلیت‌های دیگر باعث شده که هنوز هم از آنها در بعضی مدارات خاص استفاده شود. امروزه بجای استفاده از مقاومت وخازن و...در مدارات مجتمع تمامآ از ترانزیستور استفاده می‌کنند.

ترانزیستور اثر میدان پیوندی(JFET)

در ترانزیستورهای JFET(Junction Field Effect Transistors( در اثر میدان، با اعمال یک ولتاژ به پایه گیت میزان جریان عبوری از دو پایه سورس و درین کنترل می‌شود. ترانزیستور اثر میدانی بر دو قسم است: نوع n یا N-Type و نوع p یا P-Type. از دیدگاهی دیگر این ترانزیستورها در دو نوع افزایشی و تخلیه‌ای ساخته می‌شوند.نواحی کار این ترانزستورها شامل "فعال" و "اشباع" و "ترایود" است این ترانزیستورها تقریباً هیچ استفاده‌ای ندارند چون جریان دهی آنها محدود است و به سختی مجتمع می‌شوند.

انواع ترانزیستور پیوندی



pnp

شامل سه لایه نیم هادی که دو لایه کناری از نوع p و لایه میانی از نوع n است و مزیت اصلی آن در تشریح عملکرد ترانزیستور این است که جهت جاری شدن حفره‌ها با جهت جریان یکی است.

npn

شامل سه لایه نیم‌ هادی که دو لایه کناری از نوع n و لایه میانی از نوع p است. پس از درک ایده‌های اساسی برای قطعهٔ pnp می‌توان به سادگی آنها را به ترانزیستور پرکاربردتر npn مربوط ساخت.


شیوهٔ اتصال ترازیستورها

اتصال بیس مشترک در این اتصال پایه بیس بین هر دو بخش ورودی و خروجی مدار مشترک است. جهتهای انتخابی برای جریان شاخه‌ها جهت قراردادی جریان در همان جهت حفره‌ها می‌شود.

اتصال امیتر مشترک مدار امیتر مشترک بیشتر از سایر روشها در مدارهای الکترونیکی کاربرد دارد و مداری است که در آن امیتر بین بیس و کلکتور مشترک است. این مدار دارای امپدانس ورودی کم بوده، ولی امپدانس خروجی مدار بالا می‌باشد.

اتصال کلکتور مشترک اتصال کلکتور مشترک برای تطبیق امپدانس در مدار بکار می‌رود، زیرا برعکس حالت قبلی دارای امپدانس ورودی زیاد و امپدانس خروجی پائین است. اتصال کلکتور مشترک غالبا به همراه مقاومتی بین امیتر و زمین به نام مقاومت بار بسته می‌شود.

آشنایی با آی سی رگولاتور Lm317

آی سی رگولاتور LM317 همونطور که می دونید یک آی سی برای رگوله کردن مقدار ولتاژ خروجی است , به عبارت ساده تر وقتی ما یک آدابتور طراحی می کنیم برای اینکه مقدار ولتاژ خروجی آن در مقابل نوسانات برق شهر و همچنین تغییرات بار ثابت باشه و تغییر نکنه مجبوریم از تثبیت کننده های ولتاژ استفاده کنیم .

تثبیت کننده ها یا به قولی آی سی رگولاتور ها انواع مختلفی دارند , مثلا آی سی های سری 78XX که دو حرف XX نشان دهنده ی ولتاژ خروجی آن هستند سه پایه بوده و تنها یک ولتاژ ثابت در خروجی اشان تحویل می دهند همتای منفی این آی سی ها هم آی سی های سری 79XX می باشند مثلا 7912 در خروجی یک ولتاژ 12- تحویل می دهد .
پس بطور کل این آی سی ها حداکثر جریان یک آمپر می دن و در انواع 05، 06، 08، 10، 12، 15، 18 یا 24 وجود دارند .

دریافت فایل دیتاشیت آی سی 78XX

سری دیگری از آی سی های رگولاتور یا 5 پایه مثل L200 یا بیشتر مثل LM723 با 14 پایه اند . حسن سری LM این است که ولتاژ خروجی شان قابل تنظیم است حتی رگولاتور چهارده پایه ی LM723 می تونه از 2 تا 32 ولت رو در خروجی اش داشته باشه و البته اگر چه مقدار جریان خروجی اش بسیار کمه ( 150 میلی آمپر ) اما با افزودن ترانزیستور می تونه تا 10 آمپر هم افزایش پیدا کنه .

دریافت دیتا شیت از سایتnational